ПРИЈАВА НА ШТЕТА ПРЕДИЗВИКАНА ОД ОСИГУРАНО ВОЗИЛО

Актуарот  е висококвалификуван математичар со солидни познавања на економијата и е релативно редок стручен профил за кој има потреба особено сегментот на осигурувањето и пензиските фондови. На нашиот финансиски пазар овој висок стручен профил се уште е дефицитарен. Токму заради зголемувањето на бројот на актуари во осигурителната индустрија актуелниот менаџмент на АСО во периодот од 2021 до 2024 година организира два едукативни циклуси за актуари, а првиот од нив успешно го завршија 14 кандидати. За тоа колку е ценета професијата актуар во глобалниот свет на финансиите говори фактот што во изминативе две децении овој профил секогаш, без исклучок, е меѓу најпосакуваните и најдобро платените 20 професии

Агенцијата за супервизија на осигурување (АСО) издаде уверенија за успешно завршена обука на 14 лица – врвни математичари кои успешно ја завршија двегодишната обука и ги положија сите 15 стручни предмети. Нивната суб-специјалност е да креираат математички модели за проценка и управување со ризиците кои ги превземаат осигурителните компании. Обуката за звање овластен актуар траеше две години, а започна во 2021 година.

Овие лице во период од 2 години успешно ги положија испитите: веројатност и статистика, финансиска математика, схоластичко моделирање, актуарска математика, економија, неживотно осигурување, осигурување живот, модели на доживување, економија, инвестиции и управување со средства, здравствено осигурување, пензиско осигурување, сметководство во осигурувањето, регулатива и етика.

По тој повод Крсте Шајноски, претседател на Советот на експерти на АСО при доделувањето на уверенијата на актуарите истакна:

-Воопшто  не беше мала работа, после пауза од 7  години да се организира и успешно спроведе обука за актуари на потребното ниво на квалитет кое ќе ги задоволи стандардите која ова професија ги бара. Се работи за голема садисфакција, затоа што на финансискиот пазар обезбедуваме исклучително потребен,  а редок, значаен субспецијализиран кадар кој има капацитет и знаење активно да помогне во подигањето на квалитетот во работата на нашата осигурителна индустрија и во крајна линија да придонесе во растот и развојот на осигурувањето.

Актуелниот менаџмент на АСО во овој мандат организира две обуки за актуари од кои едната заврши успешно со промоција на 14 лица во актуари, а другата е во тек и треба да заврши идната година. Последна претходна обука и стручен испит за актуари имало во периодот 2014 – 2016 година.

Актуарите се стручњаците во осигурителни компании и во друштвата кои управуваат со пензиски фондови и тие се специјализирани да создаваат математички модели за проценка и управување со ризиците кои ги осигуруваат компаниите. Колку е ценета нивната работа докажува тоа што во последниве две децении на глобално ниво оваа професија секогаш без исклучок е меѓу најпосакуваните 20 професии глобално.

Што се однесува до процесот на едукација за актуар значајно е да се истакне дека бара претходни солидни познавања од математика, статистика, веројатност и демографија и дека процесот  на обука и полагање стручни испити трае околу две години. Во Македонија има трисетина актуари. Тие имаат свое здружение кое се вика „Актуар“ и е дел од глобалната мрежа на овие професионалци. АСО води и официјален регистар на овластени актуари достапен на следниот линк https://aso.mk/registar-na-aktuari/

Основната дејност на друштвата за осигурување е да покриваат различни видови ризици (во дејностите на неживотно и на животно осигурување). Тоа наједноставно кажано значи дека актуарите се носители на основните бизнис процеси особено во осигурителните компании. Затоа што тие треба да развијат математички модели кои ќе ги предвидуваат можните ризици врз основа на што пак менаџерските тимови на компаниите ќе ги поставуваат и ќе ги спроведуваат бизнис стратегиите на компаниите. Основата на целиот осигурителен бизнис е содржана во моделите кои ги создаваат актуарите.

Осигурувањето е институција која ги надоместува штетите настанати во општеството, во стопанството и кај луѓето, како последица на деструктивните дејства на природните сили и несреќни случаеви.

Осигурувањето претставува аранжман со кој се врши распределба на ризици, каде една страна (осигурителното друштво) се обврзува дека ќе ја осигура другата страна (осигурениот) од евентуални загуби. Аранжманот се склучува во вид на договор т.е. полиса.

Осигурувањето претставува институција која ги надоместува настанатите штети во општеството, во неговото стопанство или кај луѓето, под дејство на природните сили или несреќни случаеви.

Осигурувањето претставува институција која ги надоместува настанатите штети во општеството, во неговото стопанство или кај луѓето, под дејство на природните сили или несреќни случаеви. Таа всушност ја обезбедува економската заштита на осигурениците (правни и физички лица) од штетните дејствија и економските растројства кои можат да дојдат кога ќе настане осигурен случај, односно кога ќе се реализира ризикот во сите фази на општествената репродукција или во секојдневието на луѓето.

Дефиниции на некои основни поими во осигурувањето

• Премија за осигурување – ја претставува вкупната премија пресметана според соодветната тарифа од соодветната класа на осигурување со предвидените доплатоци и попусти. Според новиот закон за супервизија на 12 осигурувањето, член 78, став 1, тоа е премија за осигурување која се состои од техничка премија и дел на премијата за вршење на дејноста на осигурувањето.
• Техничка премија – ја претставува премијата за извршување на функцијата- осигурување. Овој вид премија претставува дел од премијата наменет за исполнување на обврските од договорите за осигурување. – Полисирана премија- претставува премија која е наведена во полисите за осигурување и таа е еднаква на бруто -премијата за осигурување. – Фактурирана премија- ја претставува премијата што се фактурира на осигурениот.
• Наплатена премија- претставува премија која е наплатена било да е фактурирана одеднаш да се плати или на дефинирани рати. Во категоријата наплатена премија влегува сета полисирана и фактурирана премија за која има обезбедени сигурни инструменти за наплата.
• Технички резерви- техничките резерви претставуваат резерви во чиј состав влегуваат преносните премии и резервираните штети и тие не влегуваат во составот на гарантните резерви и резервите на сигурност. Техничките резерви претставуваат парични средства со кои осигурителните друштва работат и од кои ги намируваат своите обврски. Станува збор за збирен поим чиј опфат е различен од земја до земја. Според Законот за супервизија на осигурувањето во технички резерви спаѓаат:
  • 1. Резерви на преносни премии,
  • 2. Резерви за штети,
  • 3. Резерви за бонуси и попусти,
  • 4. Други технички резерви,
  • 5. Математичка резерва.

https://eprints.ugd.edu.mk/11827/1/Osiguruvamje_Fotov%20kniga.pdf

Агенцијата за супервизија на осигурување ја известува јавноста дека зголемувањето на цената на полисите за задолжително автомобилско осигурување е неоправдан чекор на осигурителните компании.

По добиените известувања од осигурителните компании дека ќе ја зголемат цената направени се актуарски пресметки за проверка.  По извршените актуарски пресметки утврдено е дека зголемувањето на цената, со дадените образложенија, не е оправдано.

Поради тоа АСО го информираше и достави предлог до Министерството за финансии, во рамки на неговите законски надлежности, да иницира изготвување и донесување нова тарифа на премии за задолжително осигурување од автомобилска одговорност. И со тоа да го ограничи износот на режискиот додаток што ќе овозможи намалување на цената на полисите за задолжително осигурување од автомобилска одговорност.

Морате да се информирате колку што е можно повеќе пред да одберете некој осигурителен производ или услуга.

Одговорете си ги следните прашања за да можете да бидете сигурни кои трошоци ќе ви бидат покриени и под кои услови.

• дали осигурувањето покрива трошоци кои настанале поради потреба од итна медицинска
• помош (итен лекарски преглед/третман, итен болнички третман, итна операција,интензивен третман…);
• територијална важност на осигурувањето (за кои земји важи осигурувањето),
• кои се вашите права и обврски кои произлегуваат врз основа на купеното осигурување;
• почеток и траење на осигурувањето (осигурувањето може да се склучи за период од најмногу 365 дена);
• дали сите ризици се опфатени со покритието на осигурувањето;
• кои ризици се исклучени од осигурувањето;
• дали како осигуреник имате франшиза т.е учество во износ на штета и со колкав износ;
• дали осигурувањето може да се купи без франшиза т.е учество во износ на штета;
• која документација е потребна за да се пријави штета;
• која е процедурата за да се пријави штета;
• која е процедурата за да поднесете претставка/жалба доколку не сте задоволни од услугата;
• секогаш добро прочитајте ги и запознајте се со УСЛОВИТЕ под кои се склучува патничкото осигурување