Заеднички настан на Стопанската комора на Северна Македонија и Институтот на овластени ревизори на РСМ

Осигурувањето е институција која ги надоместува штетите настанати во општеството, во стопанството и кај луѓето, како последица на деструктивните дејства на природните сили и несреќни случаеви.

Осигурувањето претставува аранжман со кој се врши распределба на ризици, каде една страна (осигурителното друштво) се обврзува дека ќе ја осигура другата страна (осигурениот) од евентуални загуби. Аранжманот се склучува во вид на договор т.е. полиса.

Осигурувањето претставува институција која ги надоместува настанатите штети во општеството, во неговото стопанство или кај луѓето, под дејство на природните сили или несреќни случаеви.

Осигурувањето претставува институција која ги надоместува настанатите штети во општеството, во неговото стопанство или кај луѓето, под дејство на природните сили или несреќни случаеви. Таа всушност ја обезбедува економската заштита на осигурениците (правни и физички лица) од штетните дејствија и економските растројства кои можат да дојдат кога ќе настане осигурен случај, односно кога ќе се реализира ризикот во сите фази на општествената репродукција или во секојдневието на луѓето.

Дефиниции на некои основни поими во осигурувањето

• Премија за осигурување – ја претставува вкупната премија пресметана според соодветната тарифа од соодветната класа на осигурување со предвидените доплатоци и попусти. Според новиот закон за супервизија на 12 осигурувањето, член 78, став 1, тоа е премија за осигурување која се состои од техничка премија и дел на премијата за вршење на дејноста на осигурувањето.
• Техничка премија – ја претставува премијата за извршување на функцијата- осигурување. Овој вид премија претставува дел од премијата наменет за исполнување на обврските од договорите за осигурување. – Полисирана премија- претставува премија која е наведена во полисите за осигурување и таа е еднаква на бруто -премијата за осигурување. – Фактурирана премија- ја претставува премијата што се фактурира на осигурениот.
• Наплатена премија- претставува премија која е наплатена било да е фактурирана одеднаш да се плати или на дефинирани рати. Во категоријата наплатена премија влегува сета полисирана и фактурирана премија за која има обезбедени сигурни инструменти за наплата.
• Технички резерви- техничките резерви претставуваат резерви во чиј состав влегуваат преносните премии и резервираните штети и тие не влегуваат во составот на гарантните резерви и резервите на сигурност. Техничките резерви претставуваат парични средства со кои осигурителните друштва работат и од кои ги намируваат своите обврски. Станува збор за збирен поим чиј опфат е различен од земја до земја. Според Законот за супервизија на осигурувањето во технички резерви спаѓаат:
  • 1. Резерви на преносни премии,
  • 2. Резерви за штети,
  • 3. Резерви за бонуси и попусти,
  • 4. Други технички резерви,
  • 5. Математичка резерва.

https://eprints.ugd.edu.mk/11827/1/Osiguruvamje_Fotov%20kniga.pdf

Во најновата промоција А1 Македонија овозможи осигурување на екранот на смарт телефонот веднaш при самата набавка. Имено, со набавка на смарт телефон корисникот добива можност да се одлучи за осигурување на екранот, а со новата промоција го добива бесплатно за првите три месеци. По истекот на бесплатниот период, корисникот ќе продолжи да го користи осигурувањето и тоа по исклучително атрактивна цена почнувајќи од само 49 ден/месечно.

Како се склучува за осигурување на екран?

Осигурувањето на екранот може да се активира веднаш при купувањето на уредот во кое било продажно место на А1. За оваа услуга нема договорна обврска, односно може да биде откажана во секое време.

Осигурувањето е во зависност од цената на уредот. За уреди до 19.999 ден. цената за осигурување на екран изнесува 49 ден./месечно, а учеството во штета е 750 денари. За уреди над 20.000 ден. цената е 199 ден./месечно, а учеството во штета е 2.500 денари. Плаќањето е преку сметката на А1.

Што во случај на кршење на екранот?

Штетата настаната поради кршење на екранот корисникот треба да ја пријави со повик на Корисничката поддршка за осигурување на бројот 0800 5 1111.

Каде да го однесете уредот?

Осигурениот уред корисникот веднаш треба да го однесе во најблиското продажно место на А1 и уредот ќе биде поправен од страна на овластениот сервис.

Од 1980 до 2020 година, економските загуби предизвикани од природни катастрофи во Словенија изнесуваат вкупно 3,8 милијарди евра. Само 43 отсто од овие штети биле осигурани, што одговара на сума од 1,6 милијарди евра, бројки кои укажуваат на значителна празнина во осигурителната покриеност, покажуваат податоците на словенечката агенција за супервизија на осигурување (AZN).

Според податоците на EIOPA, распространетоста на осигурувањето од поплави во Словенија е под 25%. Според АЗН, пристапноста останува предизвик, бидејќи меѓу 25 и 50 отсто од населението не можат да си дозволат осигурување од поплави. „Овој јаз стана особено евидентен минатата година за време на големи природни катастрофи. Осигурителното покритие се покажа недоволно, покривајќи само околу 16% од вредноста на економската штета. Овие околности укажуваат на итна потреба од стратегија за зголемување на ширењето и достапноста на осигурувањето во Словенија“, се наведува во написот објавен на веб-страницата на АЗН.

Сегашната ситуација е уште поважна бидејќи 2023 година е означена како најтоплата година во последните 176 години, според Националната администрација за проценка и клима. Просечната температура се зголемила за 1,18 °C во споредба со 20 век и го надминала прединдустрискиот просек за 1,35 °C. Ова екстремно затоплување доведе до зголемување на екстремните временски настани ширум светот, што укажува на итна потреба од ефективни решенија за таканареченото осигурување NatCat (природни катастрофи, оп. а.).

За словенечките осигурителни компании, 2023 година беше пазарна година со рекордно високи побарувања на NatCat. Вкупно, бруто ликвидираните штети изнесуваат 2.256 милиони евра, што е за 589 милиони евра или за 35,3% повеќе во однос на 2022 година кога изнесувале 1.667 милиони евра. Од ова повеќе од половина милијарда раст на трошоците за штети, најголем дел од осигурените имотни осигурувања, платени штети се зголемени за 213 милиони евра, најмногу поради повторените минатогодишни невреме со град и поплави во август.

Осигурувањето треба да ја преземе улогата на промотор на стабилност, обезбедувајќи суштинско покритие за поединците, компаниите и општеството од тешки финансиски загуби и забрзувајќи ги процесите на закрепнување. Осигурувањето, исто така, промовира долгорочно економско планирање и инвестиции и придонесува за севкупната регионална стабилност, особено во областите ранливи на климатски ризици. Меѓутоа, кога зборуваме за улогата на осигурувањето, важно е да се разбере односот помеѓу (строгата) законска регулатива и силната осигурителна индустрија, особено во однос на осигурувањето од природни катастрофи. Осигурителниот јаз, кој се карактеризира со уделот на неосигурените економски загуби во катастрофални настани, е резултат на голем број фактори, вклучително ограничената достапност на пазарот, проблемите со достапноста и недостатокот на свест на осигурениците, се вели во документ неодамна подготвен од АЗН.

Извод:Osiguranje

Историјата на осигурувањето може да се следи илјадници години наназад.

Во кодексот на Хамураби напишан околу 1754 година п.н.е. стои дека доколку трговец е нападнат на територијата на Вавлион, власта ќе се погрижи да му ги надомести трошоците. Тоа и претставува основата на осигурувањето – надоместок на штета.

Сите видови на осигурително покритие се достапни денес, но поморското осигурување е широко признаено како најрана позната форма. Уште пред 5.000 години, кинеските трговци се заштитија од загубите во поморскиот пат ширејќи го товарот меѓу повеќе бродови. Вавилонските трговци со бродови земале заеми за пратките и плаќале надомест за „простување заем“ на заемодавците во случај на загуба или кражба на море. Оваа форма на осигурително право е запишана во Законикот на Хамураби, список од неколку стотици закони објавени од истоимениот вавилонски владетел за време на неговото владеење од 1792 година п.н.е. до 1750 п.н.е.

Начелата од кодот на Хамураби се развиле и распространиле во антиката. Така настанале осигурителните заедниците во Грција околу 800 п.н.е.  Тие врз заемна основа ги надоместувале загубите што настанувале при превоз на море. Секој член на заедниците вложувал одредена сума и можел да бара надоместок доколку се случи штета.

Надградба на овие заедници биле бродските заедници во Персискиот Залив. Тие му набавувале нов брод на сопственикот чиј брод ќе потонел.

Пресвртница е комерцијалното осигурување т.е. формирањето на специјализирани компании коишто заработуваат при осигурувањето. Првата комерцијална компанија е основана во Бриж, Белгија. Најпрво мала белгиска банка ,нудела осигурување на добра. Банката потоа во 1310 година се трансформира и станува првата осигурителна компанија.

Првите самостојни договори во осигурувањето настанале во почетокот на XIV век во Џенова, Италија.  Со појавата на овие договори, првпат ѝ е дадена јасна и недвосмислена правна форма на економската содржина на осигурувањето. Ова било силен поттик тоа да стане значајна важна стопанска дејност.

За да ја намалат опасноста на која се изложени, подучени од искуството, соптвениците на бродови имале осигурување. Во ова осигурување влегувал само еден мал дел од вредноста на одредената стока. Тие истовремено земале во осигурување и дел од вредноста на други стоки во други бродови кои пловеле по различни мориња. На тој начин се овозможувало обезбедување во случај да пропадне едниот брод или стока, да ги компензираат своите загуби со големите заработувачки. Ова претставувало прво свесно организирање на ризичните заедници меѓу лица изложени на лични опасности на разни места и во различно време од страна на едно лице.

Во 1575 Британскиот Парламент ја основа комората за осигурување – Chamber of Insurance.

Многу важен настан за развојот на осигурувањето е пожарот во лондон во 1666та година кој поттикнал да се основаат мноштво осигурителни компании. Од тука почнуваат и зачетоците на познатата Лојд од Лондон.

Во текот на 19 век со развојот на статистиката и актуарската математика доаѓа до огромен развој на осигурувањето. Ова доведува до воведување на нова законска регулатива, пензиски систем како и развој на Реосигурување. Реосигурувањето претставува предавање на ризикот од страна на осигурителната компанија на друга компанија на комерцијална основа.

https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%81%D0%B8%D0%B3%D1%83%D1%80%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5